Komende vrijdag, 24 november, is het Black Friday. In de Verenigde Staten is dit de dag na Thanksgiving en een dag waarop de meeste werknemers vrij hebben. Black Friday sluit de herfst af en geeft vormt de start van een seizoen vol christmas shopping. Om de Amerikanen direct naar de winkels te trekken, adverteren veel winkels met speciale aanbiedingen en fikse kortingen.

Sommige retail stores zetten in het Black Friday weekend net zoveel om als in een gehele maand. Mensen kamperen ’s nachts op de stoep, inderdaad nét nadat men met een speciale dag heeft gevierd om dankbaar te zijn. Je kent vast wel de filmpjes van hordes Amerikanen die een winkel in komen rollen, al vechtend en schreeuwend. Er vallen geregeld gewonden.

In Nederland wint de dag aan populariteit. Er is zelfs een speciale Nederlandse Black Friday website met de koopjes en aanbiedingen. Met een aftelklok naar dé dag. Voor Amerikanen is het zó gewoon en ingeburgerd dat er zelfs stappenplannen ‘hoe overleef ik black friday‘ bestaan, inclusief tips als “drink voldoende water” en “bewaar je gezonde verstand” (eye-roll).

Kopen-Kopen-Kopen

Nu is er in de regel eigenlijk maar één reden om iets aan te schaffen / in huis te halen: je verwacht dat het item jou (of de ontvanger) waarde brengt. Een stofzuiger vergemakkelijkt het schoonmaken. Sokken houden je voeten warm. Brood vult de maag. Een bos bloemen brengt een lach op iemands gezicht.

Als je er zó naar kijkt, komen we meteen bij de conclusie dat je eigenlijk veel minder hoeft te kopen als je jezelf die vraag stelt: brengt dit mij waarde? Een stofzuiger is handig, maar een veger en blik werkt ook. En dan zijn er ook nog mensen met meerdere stofzuigers, een volautomatische robotstofzuiger, handstofzuigers enzovoorts. I don’t judge – maar je begrijpt me vast.

Daarnaast is er het stukje ‘verwachting’. Als je iets in huis wilt halen, verwacht je dat het je waarde brengt. Maar doet dat het ook echt? Iedereen heeft wel eens een impulsaankoop gedaan, die totaal nutteloos bleek of niet paste. Of een product waarvan je dacht dat het geweldig zou zijn, maar wat bij gebruik toch niet zo tof bleek. Of snel stuk ging.

Kopen = Lief (?)

Black Friday biedt mensen vooral de gelegenheid om voor hun geliefden iets te kopen om te laten zien dat ze om de ander geven. Tegen een fikse discount, dat wel. Of om een groter (duurder) cadeau te kunnen kopen dan zij normaliter zouden kunnen bekostigen. Herkenbaar? Jazeker. In Nederland zijn we weinig beter met onze speciale koopavonden en uitgebreidere openingstijden en schoenzetavondjes, pakjesavonden en driedubbele kerstdagen – waar tegenwoordig ook cadeaus bij horen.

Fijne Feest-Koopdagen!

Ik spreek hier ook zeker voor eigen parochie. Ik vier Sinterklaas én kerst, waarvan laatstgenoemde ‘slechts’ één keer met cadeaus. En na de kerst zal er in mijn huis ook weer méér te vinden zijn dan ervoor. Maar op mijn verzoek is het Sinterklaasfeest dit jaar een gezellig diner met enkele, bewuste cadeautjes geworden in plaats van een spelletjesavond waarbij de cadeaus van die paar-euro-prulletjes waren.

Iets géven wordt vaak gewaardeerd. Maar iets geven staat niet gelijk aan iets kopen.

Kerst vier ik met de nieuwe schoonfamilie, mét cadeaus. Daar heb ik weinig over te zeggen, maar ik pas ook daar de filosofie van een écht waardevol cadeau toe. Eén cadeau, vanuit het hart, per persoon. Dat kost me inderdaad wat meer (denk)werk, maar dat vind ik het waard. Ik hoop dat de aandacht ligt op het samenzijn, op goede gesprekken en lieve woorden en niet op de presentjes.

Leren van Black Friday

Om het stuk van de verwachting erbij te pakken en impulsaankopen te voorkomen: lees mijn tips voor mindful shoppen bijvoorbeeld en doe voorwerk. Bekijk reviews en vraag ervaringen van anderen – zeker bij grotere aankopen. Stel een aankoop uit, als je twijfelt over de waarde of de kwaliteit.

De allergrootste les van Black Friday? Je leert tevreden te zijn met wat je hebt. Het valt ineens op hoe de maatschappij erop is gericht om geluk te kopen, om genegenheid te tonen via cadeaus. Ontevredenheid wordt gecreëerd via sociale media, reclame, tv, YouTube en in gesprekken met anderen. Ik probeer mijzelf vrij te maken van die druk, te genieten van wat ik heb en leg daar de aandacht op, in plaats van op wat ik niet heb.

En nee, dat is nog zó gemakkelijk niet. Maar dankbaar bén je op het moment dat je dat beslist; je hoeft het niet te wórden. Ik wens je alvast een mooi, gelukkig en mindful feestseizoen en als jij tips voor mij en andere lezers hebt, deel ze dan gerust in de comments!

xAnja

Ps. sharing = caring! ❤